⚖️ 1. Ceza Davasında Nakil (CMK m.19)

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 19. maddesine göre, bir ceza davası bazı zorunlu veya olağanüstü hallerde başka bir yer mahkemesine nakledilebilir.

🔹 Nakil Sebepleri:

• Kamu güvenliği sebebiyle (örneğin davanın görüldüğü yerde olaylar çıkma ihtimali varsa),

• Mahkemenin tarafsızlığının tehlikede olması,

• Mahkemenin görevini yapamayacak durumda olması (örneğin doğal afet, toplumsal olaylar, baskılar),

• Tarafsız yargılama ortamının sağlanamaması.

🔹 Nakil Kararını Kim Verir?

• Yargıtay Ceza Genel Kurulu veya ilgili daire,

• Talep üzerine veya re’sen (kendiliğinden) karar verebilir.

• Talep genellikle Adalet Bakanlığı tarafından yapılır.

⚖️ 2. Hukuk Davasında Nakil (HMK m.22 ve devamı)

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre “davanın nakli” doğrudan bir kurum değildir, ancak mahkemenin reddi veya yetkisizlik/görevsizlik kararları sonucunda dosya başka bir mahkemeye gönderilebilir.

Bunun dışında, hakimin davaya bakamayacağı durumlarda (örneğin taraflardan biriyle yakınlık, düşmanlık, menfaat ilişkisi varsa), dava başka bir yerdeki mahkemeye nakledilebilir.

📜 Örnek:

Bir ceza davası, olayların yaşandığı küçük bir ilçede görülmektedir ve halk arasında yoğun gerginlik vardır. Güvenlik nedeniyle Adalet Bakanlığı, “davanın kamu güvenliği sebebiyle nakli” talebinde bulunur. Yargıtay uygun görürse, dava başka bir şehirdeki ağır ceza mahkemesine taşınır.