Askerlik Borçlanması Nedir?

Askerlik Borçlanması Nedir?

Askerlik borçlanması, Türkiye’de çalışan erkeklerin, askerlik sürelerini sigortalı çalışma süresi olarak saydırabilmesi için yapılan bir düzenlemedir. Bu düzenleme, askerlik hizmeti sırasında çalışmadıkları için sosyal güvenlik primlerini ödeyememiş kişilere, askerlik sürelerini borçlanarak sigortalı oldukları döneme ekleme imkanı tanır. Askerlik borçlanması, prim gün sayısını artırarak emeklilik hakkını kazanmayı kolaylaştırabilir ve kişilerin emekli olma tarihlerini de etkileyebilir.

Askerlik Borçlanmasının Amacı

Askerlik borçlanmasının temel amacı, askerlik hizmetini yerine getiren bireylerin bu dönemi sigortalı hizmet süresi olarak saydırabilmesini sağlamaktır. Bu sayede, sigortalı olarak çalışan kişiler, askerlik sürelerini borçlanarak emeklilik tarihlerini öne çekebilir ve daha erken emekli olabilirler. Ayrıca, bu borçlanma ile sigorta prim gün sayısını artırmak, emeklilik maaşını da olumlu şekilde etkileyebilir.

Askerlik Borçlanması Kimlere Verilir?

Askerlik borçlanmasından faydalanabilecek kişiler şunlardır:

Erkek Sigortalılar: Türkiye'de askerlik hizmeti yapan erkek vatandaşlar, askerlik sürelerini borçlanma hakkına sahiptir. Askerlik borçlanması, yalnızca erkekler için geçerli bir haktır.

Sigortalı Olanlar: Hem kamu hem de özel sektörde sigortalı olarak çalışan kişiler, askerlik borçlanmasını yapabilirler. Borçlanma yapılabilmesi için sigortalı olarak bir işte çalışmak gerekmektedir.

Askerlik Süresi Geçmiş Kişiler: Askerlik hizmetini yerine getirmiş ve sonrasında belirli bir süre geçmiş olan kişiler de askerlik borçlanmasını kullanabilirler. Askerlik süresi, borçlanma işlemi için bir engel teşkil etmez.

İlgili Kanun Gereği Borçlanma Hakkı Olanlar: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre askerlik borçlanması yapılabilir. Ancak bu hakkı kullanabilmek için başvurunun, askerlik süresi bitiminden itibaren belirli bir süre içinde yapılması gerekmektedir.

Askerlik Borçlanmasının Şartları

Askerlik borçlanmasından yararlanabilmek için bazı şartlar bulunmaktadır. Bunlar:

Askerlik Hizmetinin Tamamlanmış Olması: Askerlik hizmeti tamamlanmış olmalıdır. Yani, askerlik süresi fiilen bitmiş ve ilgili kişiye askerlik dönüşü belgelendirilmiş olmalıdır.

Başvuru Süresi: Askerlik borçlanması, askerlik hizmetinin sona ermesinden sonra belirli bir süre içinde yapılmalıdır. Bu süre, askerlik hizmetinin bitiminden itibaren genellikle 5 yıldır. Ancak 5 yıl geçtikten sonra başvuru yapılması mümkündür ancak borçlanma hakkı sınırlı olabilir.

Askerlik Borçlanmasının Yapılması Gereken Tarih Aralığı: Askerlik hizmeti sonrasındaki her yıl için borçlanma yapılabilir. Ancak, borçlanma yalnızca fiilen askerlik yapılan süreler için geçerlidir. Yani, yedek subaylık gibi askerlik süresi değişken olan durumlar için borçlanma hakkı da sınırlıdır.

Zorunlu Askerlik: Yalnızca zorunlu askerlik hizmetini yerine getirenler borçlanma yapabilir. Gönüllü askerlik veya diğer alternatif hizmetlerde bu borçlanmadan yararlanılamaz.

Askerlik Borçlanmasının Hesaplanması

Askerlik borçlanması yapılırken, borçlanılan her gün için belirli bir ödeme yapılması gerekmektedir. Bu ödeme, o dönemdeki en yüksek günlük prime esas kazanç üzerinden hesaplanır. 2023 yılı itibariyle günlük askerlik borçlanma tutarı, en düşük günlük prime esas kazanç üzerinden hesaplanmakta olup, kişilerin gelir düzeylerine göre farklı tutarlarda ödeme yapmaları mümkündür.

Askerlik borçlanması hesaplama süreci şu şekilde işler:

Borçlanılan Gün Sayısı: Askerlik süresi kadar gün sayısı borçlanılabilir.

Ödeme Tutarı: Askerlik süresi üzerinden, sigortalının belirleyeceği prim tutarı, günlük en düşük prim tutarı ile çarpılarak hesaplanır.

Örnek: Diyelim ki bir kişi 12 ay askerlik yaptı ve askerlik borçlanması yapmak istiyor. Askerlik süresi 365 gün üzerinden hesaplanacaktır. Bu günler için, belirlenen prim tutarı kadar ödeme yapılır.

Askerlik Borçlanmasının Faydaları

Askerlik borçlanmasının kişilere sağladığı bazı avantajlar şunlardır:

Emeklilik İçin Prim Gün Sayısının Artması: Askerlik süresini borçlanarak, sigorta prim gün sayısını artırabilir ve erken emeklilik hakkı kazanabilirsiniz.

Emekli Maaşının Yükselmesi: Borçlanılan süreler, sigortalılık süresi olarak sayılacağından, emekli maaşı da dolaylı olarak artabilir.

Erken Emeklilik: Askerlik borçlanması, emeklilik için gerekli olan prim gün sayısını doldurmanıza yardımcı olabilir ve böylece emekliliğe daha erken ulaşabilirsiniz.

Sosyal Güvenlik Hakları: Borçlanma yapılan süre, sigortalılık süresi olarak sayıldığından, sağlık sigortası ve diğer sosyal güvenlik haklarından yararlanma sürenizi uzatabilir.

Askerlik Borçlanmasının Dezavantajları

Her ne kadar askerlik borçlanması birçok avantaj sunsa da, bazı dezavantajları da bulunmaktadır:

Borçlanma Bedelinin Yüksek Olması: Borçlanma bedeli, sigortalının gelirine göre değişir ve bazen borçlanma bedeli yüksek olabilmektedir. Bu, bazı kişiler için ekonomik açıdan zorlu bir durum oluşturabilir.

Zaman Kısıtlaması: Askerlik borçlanması için başvurulacak süre sınırlıdır. Bu nedenle, başvuru süresi kaçırıldığında borçlanma hakkı kaybedilebilir.

Sonuç

Askerlik borçlanması, askerlik hizmetini yerine getirmiş kişilerin bu süreyi sigortalı çalışma süresi olarak saydırabilmelerini sağlayan önemli bir uygulamadır. Bu düzenleme, sigortalı çalışma süresi ve emeklilik maaşının artması açısından büyük bir avantaj sunar. Ancak, askerlik borçlanmasının sağladığı bu faydalardan yararlanabilmek için belirli şartlara ve başvuru sürelerine dikkat edilmesi gerekir. Emeklilik planlaması yapan kişilerin, askerlik borçlanması hakkından faydalanarak emeklilik tarihlerini öne çekmesi mümkündür.

Askerlik Borçlanması Nasıl Yapılır?

​Askerlik borçlanmasında prim günlerinin ödemesi; borçlanma tebliğinin kişiye tesliminden itibaren 1 ay içinde gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu süre asla ve asla uzatılmaz. Aynı zamanda bu bahsi geçen süre içinde ödeme yapılmaması durumlarında vatandaşın askerlik borçlanma başvurusu derhal iptal edilir. Bu miktarın taksitlendirilecek şeklinde ödemesinin yapılması ihtimali yoktur

Başvuru sonrasındaki süreçteki 1 ay içerisinde, topluca bir şekilde ödeme yapılması kanunen ve usulen gereklidir. Başvuru sonrasındaki süreçteki 1 ay içerisinde ödeme yapılmaması ihtimalinde bahsi geçen başvuru iptali gerçekleşir ve askeri görev esnasında geçirilen günler prim günü olarak sayılmaz. Fakat söz konusu olan borçlanma başvurusu iptal olan vatandaşların tekrardan başvuru yapması ve feri bir talepte bulunması elbette ki mümkündür.

Askerlik Borçlanması Nasıl Ödenir?

​Askerlik borçlanmasının ödemesini yapılması aynı zamanda kısmi olarak yapılması mümkündür. Emekli olması için primleri ödenen vatandaşın 3 aylık eksik prim süresi kalmışsa, yalnızca 3 aylık ödeme yapmak ve başvuru haritasını bu yön doğrultusunda planlamak mümkündür. Aynı zamanda vatandaşın emeklilik için 2 ayı kalmış olsa bile 2 aylık askerlik borçlanması yapılmasına izin verilir. Böylelikle erkenden emekli olmak ya da emeklilik aşamasında daha da fazla emekli maaşı alabilmek mümkün hale gelir.

​İlgili kamu bankasının ödeme kanalına ya da SGK kurumuna şahsen fiziki olarak teslim edilmesi ile ödenebilmektedir.