TCK m.188 Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçu
Uyuşturucu madde kapsamına neler girmektedir?
Kanunda tanımı yapılmamıştır ancak bu maddelerin etkilerine baktığımız zaman vücudu uyuşturması ve bilinci büyük oranda etkilemesi gibi ortak özelliklerin bulunduğu söylenebilir.
TCK m.188/4.a’da ‘’Yukarıdaki fıkralarda belirtilen uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin eroin, kokain, morfin, bazmorfin, sentetik kannabinoid ve türevleri, sentetik katinon ve türevleri, sentetik opioid ve türevleri veya amfetamin ve türevleri olması’’ şeklinde uyuşturucu madde türleri sayılmıştır ve bu uyuşturucu madde türlerinin belirlenen fiillerde kullanılması cezayı ağırlaştırıcı bir neden olarak kabul edilmiştir. Uygulamada ise bir maddenin uyuşturucu madde kapsamında olduğunun anlaşılması için kişilerce tespiti yapılmaktadır.
Uyuşturucu maddeyle ilgili cezalandırılan fiil/fiiller nelerdir?
m.188/1 ‘‘Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal, ithal veya ihraç eden kişi, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis ve iki bin günden yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.’’ Bu maddeden anlaşılacağı üzere uyuşturucu maddenin imal, ithal ve ihracatı RUHSATSIZ veya RUHSATA AYKIRI şekilde olmalıdır. Ruhsatın bulunması uyuşturucu maddelerin imal, ithal ve ihracatını hukuka uygun hale getirmektedir. Uyuşturucu maddenin imalatından kasıt uyuşturucu madde üretimidir. Uyuşturucu maddenin ithal edilmesi için yabancı bir ülkeden Türkiye’ye bu maddenin geçişinin sağlanması ve bunun ticari bir amaçla yapılması gerekmektedir. Uyuşturucu maddenin ihracatı için ise Türkiye’den yabancı bir ülkeye bu maddenin geçişinin sağlanması ve bunun ticari bir amaçla yapılması gerekmektedir. Uyuşturucu maddenin ithal ve ihraç edilmesinin ticari kazanç olmaksızın kullanma amacıyla gerçekleştirildiği durumun gereğinden anlaşılırsa uyuşturucu maddeyi kullanma ve bulundurma suçu olan TCK m.191/1 uygulanmalıdır.
TCK m.191/1 “Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”
m.188/3 ‘’Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satan, satışa arz eden, başkalarına veren, sevk eden, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden, bulunduran kişi, on yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.’’ Bu maddede de RUHSATSIZ veya RUHSATA AYKIRI olarak sayılan fiillerin gerçekleştirilmiş olması gerekmektedir. Uyuşturucu maddeyi satma fiili bir kazanç elde etme maksadıyla yapılmalıdır. Satışa arz etmek, satma fiiline teşebbüs olarak anlaşılmalıdır. Teşebbüs fiili çoğu durumda cezayı azaltan bir neden olsa da burada kanun koyucu fiil tamamlanmış gibi ceza öngörmüştür. Başkalarına verme fiilinde ise herhangi bir kazanç veya menfaat elde etme amacı aranmaz. Nakletme ve sevk etme fiilleri bizzat fail tarafından veya fail aracılığıyla uyuşturucu maddenin ülke içerisinde yer değiştirmesidir. Tipikliğin gerçekleşmesi için ülke içerisinde yer değiştirme unsuru şarttır. Depolama fiilinin de kazanç amaçlı olarak yapılması aranmamaktadır ancak depolama fiilinin uyuşturucu maddeyi kullanma amacıyla yapılması bu suçun tipikliğini oluşturmaz. Satın alma fiilinin önemi satın alınan uyuşturucu maddenin ticari amaçla satın alınması gerektiğidir. Satın alma fiili kullanma amacıyla gerçekleşmiş ise bu suçun tipikliği oluşmamış olur. Kabul etme ve bulundurma fiillerinin de uyuşturucu maddeyi kullanma amacıyla gerçekleşmesi durumunda uyuşturucu madde ticareti suçu oluşmayacaktır.
3.fıkrada düzenlenen bu seçimlik hareketlerin cezalandırılabilmesi için ruhsatsız veya ruhsata aykırı şekilde, ülke içerisinde ve kullanma amacı dışında gerçekleşmelidir.
Bu iki fıkradaki fiillerin gerçekleşmesi ile uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticaret suçu oluşmuş olmaktadır. Ayrıca bir sonucun ortaya çıkması aranmamaktadır.