BİLİŞİM SİSTEMİNİN İŞLEYİŞİNİ ENGELLEME VE BOZMA

Genel Olarak

Bilişim sisteminin işleyişini engelleme veya bozma suçu, bir bilişim sisteminin işleyişini geçici olarak kesintiye uğratmak ya da tamamen kullanılmaz hale getirmektir.

Bu suç karma hukuksal konulu bir suçtur. Bu suçla bir yandan bilişim sisteminin güvenliğini korunurken öte yandan mülkiyet hakkı da korunmaktadır.

Suçun Unsurları

Fail ve Mağdur

Bu suç, genel bir suçtur, herhangi bir kişi fail olabilir. Mağdur bakımından da özel bir sıfat aranmamaktadır.

Bu suçun işlenmesi suretiyle yararına haksız menfaat sağlanan tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Suçun Maddi Konusu

Suçun maddi konusunu bilişim sistemleri oluşturmaktadır.

Eylem

Bu suç seçimlik hareketli bir suçtur. Suç bir bilişim sisteminin işleyişini engelleme veya bozma hareketlerinden biriyle işlenebilir. Bilişim sistemini engelleme, bir bilişim sisteminin işleyişini geçici olarak kesintiye uğratmaktır. Bilişim sistemini bozma ise bir bilişim sisteminin işleyişinin tamamen kullanılmaz hale getirilmesi, sistemden yararlanılmasının mümkün olmamasıdır.

Suçun Nitelikli Şekli

Seçimlik hareketlerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi cezada yarı oranında artırım yapılması gerekir.

Tipikliğin Manevi Unsuru

Suçun manevi unsuru kasttır. Suçun oluşması için failin herhangi bir amaç ya da saikle hareket etmesi aranmamıştır.

Hukuka Aykırılık Unsuru

Görevin ifası ve ilgilinin rızası bu suçta hukuka uygunluk nedenidir.

Suçun Özel Görünüş Biçimleri

Bilişim sisteminin işleyişinin engellendiği veya bozulduğu anda suç tamamlanır. Suça teşebbüs mümkündür.

Örneğin failin sisteme virüs yüklemesine karşın anti virüs programı sayesinde sistemin korunmasında olduğu gibi.

Suçu iştirak konusunda genel kurallar uygulanır.

İçtima bakımından şu nokta önemlidir: Bilişim sistemine yönelik olmayıp yalnızca bilgisayar donanımına yapılan saldırılar mala zarar verme suçunu oluşturur. Yani sistemin fiziki varlığına zarar vermeksizin verilen talimatlarla sisteme zarar verilmişse bilişim suçu, fiziki unsurlara zarar verilmişse mala zarar verme suçu oluşur.

Muhakeme 

Suçun soruşturma ve kovuşturması resen yapılır, şikayet aranmaz.

Bilişim sisteminin işleyişini engelleme ve bozma, genellikle kötü niyetli faaliyetlerin bir sonucu olarak gerçekleşir. Bu tür faaliyetler, bilgisayar sistemlerinin güvenliğini tehdit eder, verilerin bütünlüğünü bozar ve iş sürekliliğini engeller. Çeşitli yollarla bilişim sisteminin işleyişi bozulabilir, bunlar arasında şunlar öne çıkmaktadır:

1. Siber Saldırılar

DDoS (Dağıtık Hizmet Reddi) Saldırıları: Birden çok kaynaktan gelen aşırı trafik ile hedef sistemin kaynaklarını aşırı yükleyerek işleyişini engelleme.

Virüs ve Malware Saldırıları: Kötü amaçlı yazılımlar, bir sistemin düzgün çalışmasını engelleyebilir, verileri bozabilir veya çalabilir.

Ransomware (Fidye Yazılımı): Verilere erişimi engelleyen ve kullanıcıdan fidye talep eden yazılımlar.

2. Veritabanı Bozulması

Sistem veritabanlarına yapılan saldırılar, verilerin çalınmasına veya silinmesine yol açabilir. Veritabanının manipüle edilmesi, verilerin yanlış şekilde depolanması veya kaybolması gibi sonuçlar doğurabilir.

3. Fiziksel Zararlar

Donanım Arızaları: Bilgisayar donanımında meydana gelen arızalar, bir sistemin çalışmasını engelleyebilir. Bu tür bir arıza, veri kaybına veya sistem çökmesine neden olabilir.

Yangın, Su Baskını gibi Afetler: Fiziksel altyapıya zarar veren afetler, bilişim sisteminin işleyişini kesintiye uğratabilir.

4. Sosyal Mühendislik Saldırıları

Kullanıcıları kandırarak şifre veya kişisel bilgilerinin çalınması. Bu, kötü niyetli kişilerin sisteme giriş yaparak sistemin işleyişini bozmasına olanak tanıyabilir.

5. Yazılım Hataları ve Zafiyetler

Yazılım hataları, sistemin doğru çalışmamasına neden olabilir. Özellikle güncellenmeyen yazılımlar, güvenlik açıkları oluşturur ve bu da sistemin işleyişini bozabilir.

6. Ağ Saldırıları

Ağ üzerinden yapılan saldırılar (örneğin, Man-in-the-Middle saldırıları), veri iletimini bozabilir veya verilerin gizliliğini ihlal edebilir.

Hukuki ve Etik Boyut:

Bilişim sistemlerine yönelik kasıtlı zararlar, genellikle yasa dışıdır. Bu tür eylemler, hapis cezası ve ağır para cezaları gibi hukuki sonuçlara yol açabilir. Ayrıca etik açıdan da son derece zararlı olan bu tür saldırılar, yalnızca sistemlerin güvenliğini değil, aynı zamanda bireylerin ve şirketlerin itibarını da zedeler.

Sistemlerin güvenliğini sağlamak ve bozulmalarını engellemek için güçlü şifreleme yöntemleri, düzenli yedeklemeler, güncellemeler ve güvenlik protokollerinin uygulanması önemlidir.