Tasfiye ödemesi, bir şirketin veya bir ticari ortaklığın tasfiye sürecine girmesi (yani faaliyetlerini sonlandırması, kapanması) durumunda, ortaklara veya pay sahiplerine yapılan kapanış ödemesi anlamına gelir.

Daha açık anlatımla:

Bir şirket kapatılırken, önce borçları ödenir.

Sonra elindeki varlıklar (nakit, taşınmaz, mal stokları vs.) paraya çevrilir.

Tüm borçlar ödendikten sonra geriye kalan tutar, ortaklar arasında sermaye paylarına göre dağıtılır.

İşte bu dağıtıma tasfiye ödemesi denir.

Örnek:

Bir limited şirket tasfiyeye girmiş olsun. Varlıkları satılmış ve borçları ödenmiş. Geriye 1 milyon TL kalmış. Şirketin iki ortağı varsa ve biri %60, diğeri %40 pay sahibiyse:

%60 pay sahibi ortağa 600.000 TL

%40 pay sahibi ortağa 400.000 TL

tasfiye ödemesi yapılır.

Vergisel açıdan:

Tasfiye ödemesi, genellikle sermaye iadesi niteliğindedir. Ancak sermaye payını aşan kısımlar varsa, bu kısım kâr payı gibi vergilendirilebilir. Detaylar, ülkenin vergi mevzuatına göre değişir (örneğin Türkiye'de Gelir Vergisi Kanunu’na göre değerlendirilir).

📌 Örnek: Tasfiye Ödemesi

Şirket Bilgileri:

Şirket Türü: Limited Şirket

Ortak Sayısı: 2

Ortaklık Dağılımı:

Ortak A: %70 sermaye payı

Ortak B: %30 sermaye payı

Tasfiye Süreci:

Şirketin tasfiyesi kararı alınır.

Şirketin tüm varlıkları satılır ve nakde çevrilir.

Tüm borçları ödenir.

Tasfiye Sonunda Kalan Para:

Toplam kalan tutar (net varlık): 1.200.000 TL

Ortaklara Yapılacak Tasfiye Ödemesi:

Ortak Sermaye Payı (%) Alacağı Tutar (TL)

Ortak A %70 840.000 TL

Ortak B %30 360.000 TL

Bu ödeme, ortaklara yapılan tasfiye ödemesidir.

⚠️ Vergi Açısından Önemli Not:

Tasfiye ödemesi içinde yer alan sermaye iadesi dışındaki kısım, yani sermaye katkısını aşan fazlalık, kar payı gibi değerlendirilip vergiye tabi olabilir.

Diyelim ki:

Ortak A’nın şirkete koyduğu sermaye: 500.000 TL

Tasfiye ödemesi: 840.000 TL

Fazla ödeme: 840.000 - 500.000 = 340.000 TL

Bu 340.000 TL, kar dağıtımı gibi sayılır ve gelir vergisine konu olabilir.

📌 Örnek 2: Tasfiye Ödemesi (Anonim Şirket)

Şirket Bilgileri:

Şirket Türü: Anonim Şirket

Ortak Sayısı: 3

Sermaye Toplamı: 900.000 TL

Sermaye Dağılımı:

Ortak X: 450.000 TL (%50)

Ortak Y: 270.000 TL (%30)

Ortak Z: 180.000 TL (%20)

Tasfiye Süreci:

Şirket faaliyetlerini durdurur.

Tüm varlıklar satılır, borçlar ödenir.

Tasfiye sonunda kalan net varlık: 1.500.000 TL

🔹 Ortaklara Dağıtılacak Tasfiye Ödemesi:

Ortak Sermaye Payı Alacağı Tutar (Tasfiye Ödemesi) Sermaye Katkısı Sermayeyi Aşan Kısım (Kâr Gibi Sayılır)

X %50 750.000 TL 450.000 TL 300.000 TL

Y %30 450.000 TL 270.000 TL 180.000 TL

Z %20 300.000 TL 180.000 TL 120.000 TL

💡 Vergisel Açıdan Değerlendirme (Türkiye için):

Ortakların sermaye katkısını aşan kısmı, yani kâr niteliğindeki fazlalık, menkul sermaye iradı sayılır.

Bu tutarlar, gerçek kişi ortaklar için %10 stopaj (tevkifat) ile vergilendirilir (2024 yılı itibarıyla).

Kurumlar için (örneğin başka bir şirket ortaksa) stopaj uygulanmaz, ama kurum kazancı olarak beyan edilir.

🧮 Vergi Hesabı (Gerçek kişi ortaklar için):

Örneğin Ortak X için:

Kâr sayılan tutar: 300.000 TL

Vergi (%10): 30.000 TL

Net eline geçen toplam: 750.000 - 30.000 = 720.000 TL